Kluczowym mechanizmem jest tutaj system nagrody oparty na dopaminie.
Aplikacje i gry wykorzystują tzw. „mechanizm nagrody zmiennej” – użytkownik nigdy nie wie, kiedy dostanie gratyfikację (np. nowy komentarz, polubienie, wygraną w grze), co zwiększa jego zaangażowanie. Ten sam mechanizm wykorzystuje hazard – nieprzewidywalność wzmacnia oczekiwanie i pobudza układ nagrody w mózgu.
Technologie cyfrowe wpływają również na poziom stresu i zdolność do koncentracji. Ciągłe powiadomienia i przeskakiwanie między różnymi zadaniami prowadzą do przeciążenia informacyjnego i osłabienia zdolności do długotrwałego skupienia. Badania wskazują, że osoby uzależnione od technologii mają obniżoną aktywność w korze przedczołowej, co skutkuje trudnościami w kontroli impulsów i większą podatnością na kompulsywne korzystanie z urządzeń elektronicznych.
Ponadto, coraz więcej badań wskazuje, że uzależnienie od technologii może prowadzić do tzw. „efektu deficytu nagrody” – sytuacji, w której użytkownicy coraz częściej sięgają po bodźce cyfrowe, ale jednocześnie odczuwają coraz mniejszą satysfakcję. To prowadzi do kompulsywnego korzystania z aplikacji, ponieważ mózg domaga się coraz silniejszych i częstszych gratyfikacji, aby osiągnąć ten sam poziom przyjemności.
Innym ważnym aspektem jest wpływ uzależnienia od technologii na sen. Nadmierne korzystanie z urządzeń elektronicznych, zwłaszcza przed snem, prowadzi do zaburzeń rytmu dobowego, zmniejszonej produkcji melatoniny i problemów ze snem. Brak odpowiedniego odpoczynku dodatkowo pogłębia problemy z koncentracją, pamięcią i zdrowiem psychicznym.
SensoLyke a walka z uzależnieniem od technologii
SensoLyke to program, który w zdrowy sposób angażuje dzieci w sensoryczne aktywności, pomagając im odciągnąć uwagę od ekranów i rozwijać umiejętności niezbędne do budowania prawdziwych, głębokich relacji międzyludzkich. Zajęcia, które nie polegają na technologicznych bodźcach, a na interakcji z materiałami sensorycznymi, pozwalają dzieciom na naturalne doświadczanie emocji i rozwijanie koncentracji. Dzięki temu, uczestnicy SensoLyke uczą się lepiej zarządzać czasem, kontrolować impuls i wzmacniać umiejętności społeczne, które są niezbędne w życiu offline. Program staje się skutecznym narzędziem w przeciwdziałaniu skutkom dopaminowego uzależnienia od technologii, zapewniając zdrową alternatywę dla cyfrowego świata.