Pomocne metody radzenia sobie ze strachem i lękiem:

• Rozmowa z dzieckiem.

Rodzic powinien zaakceptować, to że strach dziecka jest prawdziwy. Strach powoduje uczucie lęku i niepokoju. Dobrze jest mówić o tym lęku, omówić go, “okiełznać” rozmową i tym samym zmniejszyć siłę tego uczucia. 

• Nie wolno umniejszać poczucia strachu u dziecka. 

• Nie należy zaspokajać lęków. Należy zapewnić dziecku duże wsparcie i opiekę (np. jeżeli dziecko boi się kotów, to nie oznacza, że ma ich unikać).

• Należy nauczyć dziecko oceny strachu. 

Dzieci najczęściej nie potrafią wyrazić się na temat intensywności lęku. Młodsze dzieci można nauczyć wyobrażenia sobie jak duży jest strach, np. że jest on tak duży aż do kolan, albo nawet aż po czubek głowy.

Komunikaty, których rodzic powinien używać  – przykłady:

• Wiem, że się boisz, masz prawo się bać, ale wiem też, że jesteś bezpieczny;

• Moje ramiona są po to by w nich płakać i nabrać odwagi do pokonania strachu (jeśli dziecko boi się wejść do pokoju dajesz mu odczuć, że jesteś blisko, tak by mogło się przekonać, że da radę a jednocześnie czuło Twoje wsparcie);

• Jestem tu, widzę Cię i wspieram;

• Nawet jeśli mnie nie ma teraz przy Tobie, to wspieram Cię;

• Spróbowałeś pokonać strach? Jak? Udało się? Będziesz jeszcze próbować?;

Zachowania zabronione przy pojawieniu się stresu/lęku u dziecka:

• Wyśmiewanie się z lęku

• Zawstydzanie dziecka przed kolegami/koleżankami 

• Mówienie, że w lęku jest coś nienormalnego i złego

• Zmuszanie dziecka do samodzielnego stawiania czoła lękowi (sytuacji, w której lęk wystąpił).

• Zakładanie, że dziecko boi się z winy rodzica lub własnej

Rola rodzica w przezwyciężanie lęku u dziecka

Rodzic jest najbliższą osobą dla dziecka. Jest jego autorytetem i wsparciem. Dziecko uczy się od dorosłego reakcji na dane sytuacje, oczekuje poczucia stabilności i bezwarunkowej akceptacji. Dziecko nabiera siły poprzez wzmacnianie poczucia własnej wartości, poczucie stabilności i akceptacji. Codzienne wzmacnianie dziecka w tych obszarach pomaga mu wzrastać emocjonalnie, nabierać siły na przeciwności życia. Rodzic/opiekun nagradzając dziecko dobrym słowem, pochwałą w małych działaniach, codzienne je wzmacniania, pomaga mu wzrastać emocjonalnie, nabierać siły na przeciwności życia. 

Każde inne zachowanie dziecka to sygnał dla opiekuna, że dzieje się coś niepokojącego. Często brak apetytu, apatia, senność a nawet agresja  to sygnały informujące o emocjach przeżywanych przez dziecko. Dzieci w trudnych sytuacjach lęku czy stresu oczekują od nas byśmy to my – dorośli odgadli co się dzieje i pomogli im rozwiązać sytuację. Znając swoje dziecko potrafimy zaaranżować sytuację, która pozwoli na szczerą rozmowę, np. wspólne przygotowanie ulubionego deseru, wspólny spacer czy ulubiona gra. Ważne, aby dać dziecku poczucie wsparcia, bez oceniania, bez poniżania, by czuło się „zaopiekowane” i ważne, by miało poczucie, że jest dla nas najważniejsze i jego problemy (nawet te, które są błahe z perspektywy dorosłego) to również nasze problemy i chcemy je wspólnie rozwiązać. 

Nigdy nie lekceważmy naszego przeczucia, intuicja rodzica to już wyraźny sygnał do interwencji. Jeśli sami nie potrafimy poradzić sobie z problemem dziecka, warto zapytać specjalisty (psychologa, pedagoga) i opisać mu nasze niepokoje. Jeśli stan dziecka trwa dość długo, utrudnia normalne funkcjonowanie, dziecko wyraźnie coś przeżywa i mimo naszych prób nie udaje się nam odkryć powodu takiego zachowania, powinniśmy udać się z dzieckiem do psychologa lub w niektórych wypadkach do lekarza psychiatry. Długotrwały stres czy lęk może doprowadzić do trudnych stanów i wielu problemów, na przykład do depresji.